कैलास मानसरोवर एक अनुभव = दिवस दुसरा - "नीलविवर – पुढील प्रवास"

पुन्हा रात्र टळून ब्रम्ह मुहूर्त लागला होता.मी उठलो आणि कांबळ पसरून सुखासनात बसलो ,समोरच्या घडल्यात कालच्यासारखेच चार वाजले होते.मी डोळे मिटून घेतले. मन शांत केले. मन एका कृष्णाडोहा सारखे झाले. मनात कालचा अनुभव ताजा होता . आज ही असे काही पुन्हा घडेल का हा विचार मनाला शिवून गेला . मी त्या विचारांशी झगडलो नाही फक्त पाहत गेलो विचार कुठे चालले आहेत . बस. थोड्याच अवधीत सर्व विचार विरून गेले . मन प्रसन्न वाटत होते .मन पुन्हा एका कृष्णडोहा सारखे झाले. फक्त तरंग उठत होते पण काहीच दिसत नव्हते .थोडा वेळ तसाच गेला......     

...राजहंस मी, आणि माझ्यासमोर सात निळे गोलक सरोवरात तरंगत होते. त्यांचं मंद, पण झपाटून टाकणारं प्रकाशसंगीत अजूनही माझ्या जाणिवेत गुंजत होतं.

त्या गोलकांजवळ पोहोचताच, सरोवराचं पाणी क्षणात पारदर्शक झालं. त्या पाण्यात जणू एक अखंड ब्रह्मांड उमटलं. त्यात असंख्य तारे, ग्रह, तेजोबिंदू चमकत होते, आणि त्या प्रत्येक बिंदूपाशी एकच नाद गुंजत होता—

"सोऽहम्… सोऽहम्…"

त्या नादात माझा “मीपणा” विरघळू लागला. माझ्या अस्तित्वाचे सीमारेषा जणू पाण्यात भिजल्या कपड्यांसारख्या विरुन गेल्या. मी तोच होतो, पण माझ्यातून काहीतरी नवं उमलू पाहत होतं.

तेव्हढ्यात, एक निळसर गोलक अलगद सरकून माझ्या डोक्यावर स्थिरावला. त्यातून मंद प्रकाश झिरपत होता. आणि त्या प्रकाशात एक आभासी प्रतिमा प्रकट झाली. ती प्रतिमा ओळखीची नव्हती, पण तिच्या डोळ्यांत एक अगाध ओळख होती. ती केवळ मला पाहात होती — काही न बोलता.

काही क्षण मीही पाहात राहिलो… न बोलता.त्या दृष्टीला शब्दांची गरज नव्हती.आणि मग तिच्या अधरांवर एक हलकेसे स्मित उमटले… अगदी महाराजांच्या मुखकमळासारखे. तेच मिश्किल, तरीही अपार प्रेमळ.

"प्रश्न कर," तिचा शांत, पारदर्शक आवाज अंतःकरणात उमटला. शब्द बाहेरून आले नाहीत, ते जाणीवेच्या गाभ्यातून उगम पावले होते.

मी विचारले:

"हे सर्व खरंच घडते आहे का? की हे केवळ माझेच मन?"

ती प्रतिमा हसली. म्हणाली—

"मनच सत्य आहे, जर ते निर्मळ असेल तर. आणि जे अनुभव तू अनुभवतोस, तेच तुझे खरे स्थान. शरीर नाही, काळ नाही, ठिकाण नाही—फक्त तू, आणि तुझं अस्तित्व."

माझ्या अस्तित्वात एक विलक्षण गूढतेचा भरती लाट येऊन गेली. त्या क्षणात, त्या गोलकांमधून एक प्रकाशसर्प प्रकट झाला. तो मृदुतेने माझ्या भोवती फिरला… आणि मग सरोवराच्या मध्यभागी एक निळसर कमळ उमललं.

कमळात एक तेजोबिंदू लपलेला होता.

माझं अस्तित्व आता राजहंसातही नव्हतं. ते फक्त त्या तेजोबिंदूत होतं.

तेज, शांतता आणि प्रसन्नतेचा अव्यक्त आविष्कार!

...आणि अचानक माझे डोळे उघडले.

पुन्हा तीच रूम.

घड्याळाच्या काट्यांनी पाच वाजून वीस दाखवले होते.

माझ्या डोक्यावर मंद गारवा होता. शरीर हलकं, मन निर्मळ, आणि ओठांवर एक शब्द आले—

"तूच आहेस... तूच आहेस."

महाराजांच्या तसबिरीकडे पाहिलं.

आज त्यांच्या डोळ्यांत ओळखीचा निळा झळाळ होता. जणू सांगत होते—

"आता खरं सुरू झाला आहे तुझ्या यात्रेचा..." 

मी उठून महाराजांच्या तसबिरीला नमस्कार केला .

अवधूत चिंतन श्री गुरुदेव दत्त।

अजय सरदेसाई (मेघ)
बुधवार , १८/६/२०२५  २०:०५ hrs.